PRACA BADAWCZA
Pomiar pamięci operacyjnej z zastosowaniem systemu
komputerowego u pacjentów implantowanych – ocena
trafności testu
1
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Światowe Centrum Słuchu, Warszawa/Kajetany
Data publikacji: 02-11-2020
Autor do korespondencji
Marika Kruszyńska
Światowe Centrum Słuchu, Zakład Implantów i Percepcji Słuchowej, ul. Mokra 17, Kajetany, 05-830 Nadarzyn, e-mail: m.kruszynska@ifps.org.pl
Światowe Centrum Słuchu, Zakład Implantów i Percepcji Słuchowej, ul. Mokra 17, Kajetany, 05-830 Nadarzyn, e-mail: m.kruszynska@ifps.org.pl
Now Audiofonol 2014;3(5):46-51
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie:
Rozumienie przekazów językowych jest najtrudniejszym i najbardziej złożonym zadaniem poznawczym związanym z interpretacją danych sensorycznych. Udział w nim biorą procesy myślenia, rozumowania i wnioskowania, które intensywnie wykorzystują pamięć operacyjną. Zniekształcony sygnał akustyczny docierający do użytkowników systemów implantów ślimakowych powoduje przeciążenie pamięci operacyjnej. W grupie pacjentów korzystających z systemu implantu ślimakowego obserwuje się znaczne różnice w dyskryminacji mowy, co może być spowodowane indywidualną sprawnością pamięci operacyjnej. Rozważania na temat związku pomiędzy pamięcią operacyjną a zdolnością dyskryminacji mowy posłużyły do przygotowania komputerowego testu pomiaru pamięci operacyjnej.
Cel:
Celem pracy jest ocena trafności testu pomiaru pamięci operacyjnej u pacjentów implantowanych.
Materiał i metody:
Do tworzenia wersji komputerowej testu pamięci operacyjnej wykorzystano zadania, których konstrukcja została zainspirowana badaniami mierzącymi pojemność i sprawność przetwarzania informacji pamięci operacyjnej w komputerowej wersji testu pamięci operacyjnej. Badaniami sprawności pamięci operacyjnej przeprowadzonymi za pomocą opracowanego testu objęto grupę składającą się z 53 pacjentów, użytkowników systemów CI, oraz 20 ochotników prawidłowo słyszących. Trafność teoretyczną testu komputerowego oszacowano poprzez porównanie uzyskanych wyników pomiarów z oczekiwaniami teoretycznymi. Założono, że pacjenci z grupy najmłodszych i najstarszych użytkowników systemów implantów ślimakowych osiągną różne wyniki w teście oraz że wyniki osób z prawidłowym słuchem będą zbliżone do wyników osób korzystających z implantu w podobnej grupie wiekowej.
Wyniki:
Użytkownicy systemu implantu w najstarszej grupie wiekowej mieli gorsze wyniki w stosunku do osób implantowanych w młodszych grupach wiekowych. Natomiast użytkownicy systemu implantu w młodszych grupach wiekowych osiągnęli podobne rezultaty jak osoby prawidłowo słyszące w podobnym wieku.
Wnioski:
Uzyskane wyniki pozwoliły na stwierdzenie trafności wersji komputerowej testu pomiaru pamięci operacyjnej i umożliwiły wykorzystywanie go do badania użytkowników systemu implantu ślimakowego.
Rozumienie przekazów językowych jest najtrudniejszym i najbardziej złożonym zadaniem poznawczym związanym z interpretacją danych sensorycznych. Udział w nim biorą procesy myślenia, rozumowania i wnioskowania, które intensywnie wykorzystują pamięć operacyjną. Zniekształcony sygnał akustyczny docierający do użytkowników systemów implantów ślimakowych powoduje przeciążenie pamięci operacyjnej. W grupie pacjentów korzystających z systemu implantu ślimakowego obserwuje się znaczne różnice w dyskryminacji mowy, co może być spowodowane indywidualną sprawnością pamięci operacyjnej. Rozważania na temat związku pomiędzy pamięcią operacyjną a zdolnością dyskryminacji mowy posłużyły do przygotowania komputerowego testu pomiaru pamięci operacyjnej.
Cel:
Celem pracy jest ocena trafności testu pomiaru pamięci operacyjnej u pacjentów implantowanych.
Materiał i metody:
Do tworzenia wersji komputerowej testu pamięci operacyjnej wykorzystano zadania, których konstrukcja została zainspirowana badaniami mierzącymi pojemność i sprawność przetwarzania informacji pamięci operacyjnej w komputerowej wersji testu pamięci operacyjnej. Badaniami sprawności pamięci operacyjnej przeprowadzonymi za pomocą opracowanego testu objęto grupę składającą się z 53 pacjentów, użytkowników systemów CI, oraz 20 ochotników prawidłowo słyszących. Trafność teoretyczną testu komputerowego oszacowano poprzez porównanie uzyskanych wyników pomiarów z oczekiwaniami teoretycznymi. Założono, że pacjenci z grupy najmłodszych i najstarszych użytkowników systemów implantów ślimakowych osiągną różne wyniki w teście oraz że wyniki osób z prawidłowym słuchem będą zbliżone do wyników osób korzystających z implantu w podobnej grupie wiekowej.
Wyniki:
Użytkownicy systemu implantu w najstarszej grupie wiekowej mieli gorsze wyniki w stosunku do osób implantowanych w młodszych grupach wiekowych. Natomiast użytkownicy systemu implantu w młodszych grupach wiekowych osiągnęli podobne rezultaty jak osoby prawidłowo słyszące w podobnym wieku.
Wnioski:
Uzyskane wyniki pozwoliły na stwierdzenie trafności wersji komputerowej testu pomiaru pamięci operacyjnej i umożliwiły wykorzystywanie go do badania użytkowników systemu implantu ślimakowego.
FINANSOWANIE
Projekt został sfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki na podstawie decyzji nr DEC-2013/09/B/ST7/04213.
REFERENCJE (18)
1.
Nęcka E, Orzechowski J, Szymura B. Psychologia poznawcza. Warszawa; 2008, s. 349, s. 619.
3.
Baddeley AD, Hitch GJ. Working memory. W: Bower GH. red. The psychology of learning and motivation. New York, NY: Academic; 1974; 8: 47–89.
4.
Skarżyński H, Lorens A, Piotrowska A. Wszczepy ślimakowe. W: Śliwińska-Kowalska M. Audiologia kliniczna. Łódź: Mediton, 2005; s. 429–42.
5.
Shepherd RK, Hardie NA. Deafness-induced changes in the auditory pathway: implications for cochlear implants. Audiol Neurootol., 2001; 6(6): 305–18.
6.
Hambrick DZ, Kane MJ, Engle RW. The Role of working memory in higher-level cognition. W: Sternberg RJ, Pretz JE. Cognition and intelligence: identifying the mechanisms of the mind. Cambridge: Cambridge University; 2005, s. 104–5.
7.
Pisoni DB. Cognitive factors and cochlear implants: some thoughts on perception, learning, and memory in speech perception. Ear Hear, 2000; 1: 70–8.
8.
Skarżyński H, Lorens A, Matusiak M, Porowski M, Skarżyński PH, James CJ. Cochlear implantation with the nucleus slim straight electrode in subjects with residual low-frequency hearing. Ear Hear; 2014; 35(2): 33–43.
9.
Lazard DS, Vincent C, Venail F, Van de Heyning P, Truy E, Skarżyński PH i wsp. Pre-, per- and postoperative factors affecting performance of postlinguistically deaf adults using cochlear implants: a new conceptual model over time. PLoS One, 2012; 7(11): e48739.
10.
Friedman NP, Miyake A. The reading span test and its predictive power for reading comprehension ability. Journal of Memory and Language, 2004; 51: 136–8.
11.
Daneman M, Carpenter PA. Indywidual differences in working memory and reading. Journal of Verbal Lerning and Verbal Behaviour, 1980; 450–66.
12.
Klein K, Fiss WH. The reliability and stability of the Turner and Engle working memory task. Behav Res Methods Instrum Comput, 1999; 31(3): 429–32.
13.
Fronczyk K. Psychometria, podstawowe zagadnienia. Warszawa: Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie; 2009.
14.
Rönnberg J, Rudner M, Foo C, Lunner T. Cognition counts: A working memory system for ease of language understanding (ELU). Int J Audiol, 2008; 47(Suppl.2): 171–7.
15.
Lyxell B, Andresson U, Borg E, Ohlsson I. Working-memory capacity and phonological processing in deafened adults and individuals with a severe hearing impairment. Int J Audiol, 2003; 87–8.
16.
Costa PT, McCrae RR. Psychological research in the Baltimore Longitudinal Study of Aging. Gerontol, 1993; 26: 138–41.
17.
Chatelin V, Kim EJ, Driscoll C, Larky J, Polite C. Cochlear implant outcomes in elderly. Otology & Neurology, 2004; 298–301.
18.
Deary IJ, Corley J, Gow A, Harris S, Houlihan LM, Marioni RE i wsp. Age-associated cognitive decline. British Medical Bulletin, 2009; 137–8.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
