Wstęp:
Subiektywna ocena korzyści i satysfakcji z implantu ślimakowego (CI) stanowi ważny wskaźnik efektywności tej interwencji medycznej stosowanej w różnych grupach pacjentów z zaburzeniami słuchu. Niezależnie od tego, czy głuchota ma początek preczy postlingwalny, satysfakcja z CI oceniana jest wysoko i bardzo wysoko przez dorosłych użytkowników. Nieliczne są jak dotąd badania nad psychologicznymi uwarunkowaniami subiektywnej oceny korzyści i satysfakcji z CI, do jakich należą cechy osobowości czy stan zdrowia psychicznego.

Cel:
Celem pracy jest ocena akceptacji siebie jako osoby głuchej w grupie osób z głuchotą prelingwalną, zaopatrzonych w CI, a także ocena korzyści i satysfakcji z CI. Postawiono pytanie o to, czy istnieje związek między akceptacją siebie jako osoby głuchej a percepcją korzyści i satysfakcji z CI.

Materiał i metody:
Badaniami objęto grupę osób dorosłych z głuchotą prelingwalną (n = 84), w wieku od 18 do 45 lat, zaopatrzonych w jeden (81%) lub dwa implanty ślimakowe. W momencie wszczepienia pierwszego CI wiek pacjentów był zróżnicowany i mieścił się w przedziale od 2 do 42 lat, natomiast wiek w momencie otrzymania drugiego implantu wynosił średnio ok. 22 lata (SD = 6,67). Czas korzystania z pierwszego implantu wynosił średnio 11 lat, drugiego – 4 lata. Osoby badane miały wysokie kompetencje w zakresie języka polskiego fonicznego. Przeprowadzono badania drogą korespondencyjną, a wskaźnik odpowiedzi zwrotnych wyniósł 32,2%. Do oceny akceptacji siebie jako osoby głuchej, a także pomiaru satysfakcji z CI wykorzystano skale typu VAS, natomiast do oceny korzyści z CI posłużono się Nijmegen Cochlear Implant Questionnaire (NCIQ), który umożliwia opis subiektywnie spostrzeganych korzyści z CI w trzech obszarach: percepcji słuchowej podstawowej i zaawansowanej, mowy oraz funkcjonowania psychospołecznego jako osoby (głuchej) z CI, które z kolei obejmuje: samoocenę, percepcję ograniczeń w podejmowanych aktywnościach, a także interakcje społeczne.

Wyniki:
Akceptacja siebie jako osoby głuchej wyniosła średnio 74,5% (SD = 25). Satysfakcja z CI została oceniona średnio na 80%. Osoby z głuchotą prelingwalną największych korzyści z CI doświadczają w sferach: ograniczenie aktywności (AL – 74,5%) i interakcje społeczne (SI – 73,6%), a najmniejszych w sferze: samoocena (SE – 54,4%). Z akceptacją siebie jako osoby głuchej pozostaje w związku psychospołeczne funkcjonowanie z CI, co oznacza, że większa akceptacja siebie jako osoby głuchej wiąże się z percepcją większych korzyści w ww. wymienionych sferach. Podobnie z większą akceptacją siebie jako osoby głuchej pozostaje w związku większa satysfakcja z CI.

Wnioski:
Akceptacja siebie jako osoby głuchej należy do ważnych czynników współdecydujących o korzyściach z CI i satysfakcji z tego urządzenia w subiektywnej ocenie badanych. Zależność ta występuje jedynie w sferze psychospołecznego funkcjonowania osób z głuchotą prelingwalną korzystających z CI. Zatem do osób prelingwalnie głuchych z CI należałoby skierować ofertę różnych form pomocy psychologicznej w celu podniesienia poziomu akceptacji siebie jako osoby głuchej i własnej głuchoty. Efektem tego typu wsparcia będzie nie tylko poprawa dobrostanu psychologicznego, lecz także zwiększenie efektywności implantacji ślimakowej w tej grupie użytkowników CI.