PRACA PRZEGLĄDOWA
Metody terapii szumów usznych – narracyjny przegląd literatury
1
Centrum Słuchu i Mowy Medincus, Kajetany
2
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Światowe Centrum Słuchu, Klinika Oto-Ryno-
Laryngochirurgii, Warszawa/Kajetany
3
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Światowe Centrum Słuchu, Klinika Szumów Usznych, Warszawa/Kajetany
4
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Światowe Centrum Słuchu, Zakład Teleaudiologii
i Badań Przesiewowych, Warszawa/Kajetany
5
Instytut Narządów Zmysłów, Kajetany
A - Koncepcja i projekt badania; B - Gromadzenie i/lub zestawianie danych; C - Analiza i interpretacja danych; D - Napisanie artykułu; E - Krytyczne zrecenzowanie artykułu; F - Zatwierdzenie ostatecznej wersji artykułu;
Data nadesłania: 05-07-2024
Data ostatniej rewizji: 14-07-2025
Data akceptacji: 16-07-2025
Data publikacji: 30-09-2025
Autor do korespondencji
Now Audiofonol 2025;14(3):9-19
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Niniejsza praca ma charakter narracyjnego przeglądu literatury i koncentruje się na opisaniu metod terapeutycznych stosowanych
w leczeniu szumów usznych. Przedstawiono w niej aktualny stan wiedzy naukowej dotyczącej stosowania odpowiednich metod
terapeutycznych oraz przeanalizowano dane dotyczące skuteczności tych metod w oparciu o przeprowadzone badania kliniczne.
Zwrócono również uwagę na konsekwencje zdrowotne, które mogą pojawić się u pacjentów z szumami usznymi. Opisano podłoże
teoretyczne dotyczące zasady działania poszczególnych metod oraz przedstawiono skuteczność terapii, czynniki wpływające na ich
potencjalny sukces oraz ewentualne ryzyko, które dana terapia za sobą niesie. Praca jest analizą dotychczasowych osiągnięć naukowych
w dziedzinie terapii szumów usznych uwzględniając publikacje z lat 2000–2024.
FINANSOWANIE
Niniejsze badania i artykuł nie otrzymały żadnego specjalnego grantu od agencji finansujących w sektorze publicznym, komercyjnym ani non-profit.
REFERENCJE (50)
1.
Dalrymple SN, Lewis SH, Philman S. Tinnitus: Diagnosis and management. Am Fam Physician, 2021; 103(11): 663–71.
2.
Niedzielski A, Kędzierawska S. Szumy uszne – przegląd aktualnej literatury. Now Audiofonol, 2017; 6(4): 9–15; https://doi.org/10.17431/90455....
3.
Raj-Koziak D, Milner R. Jak powstaje wrażenie szumów usznych i co jest przyczyną ich dokuczliwości. W: Szumy uszne i nadwrażliwość słuchowa. Skarżyński H, Raj-Koziak D (red.). Warszawa: Instytut Narządów Zmysłów, Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu; 2017.
4.
Dziendziel B, Skarżyński PH, Rajchel J, Skarżyńska MB, Skarżyński H. Ocena częstości występowania i uciążliwości szumów usznych u pacjentów poddanych operacyjnemu leczeniu otosklerozy – przegląd piśmiennictwa. Now Audiofonol, 2017; 6(2): 13–20; https://doi.org/10.17431/90390....
5.
Gersdorff M, Nouwen J, Gilain C, Decat M, Betsch C. Tinnitus and otosclerosis. Eur Arch Otorhinolaryngol, 2000; 257(6): 314–6; https://doi.org/10.1007/s00405....
6.
Ayache D, Earally F, Elbaz P. Characteristics and postoperative course of tinnitus in otosclerosis. Otol Neurotol, 2003; 24(6): 846–50; https://doi.org/10.1097/001294....
7.
Szymański M, Gołabek W, Mills R. Effect of stapedectomy on subjective tinnitus. J Laryngol Otol, 2003; 117(11): 829–33; https://doi.org/10.1258/002221....
8.
Sparano A, Leonetti JP, Marzo S, Kim H. Effects of stapedectomy on tinnitus in patients with otosclerosis. Int Tinnitus J, 2004; 10(1): 73–7.
9.
Sobrinho PG, Oliveira CA, Venosa AR. Long-term follow-up of tinnitus in patients with otosclerosis after stapes surgery. Int Tinnitus J, 2004; 10(2): 197–201.
10.
Lima A da S, Sanchez TG, Marcondes R, Bento RF. The effect of stapedotomy on tinnitus in patients with otospongiosis. Ear Nose Throat J, 2005; 84(11): 784–8.
11.
Rajati M, Poursadegh M, Bakhshaee M, Abbasi A, Shahabi A. Outcome of stapes surgery for tinnitus recovery in otosclerosis. Int Tinnitus J, 2012; 17(1): 42–6.
12.
Ismi O, Erdogan O, Yesilova M, Ozcan C, Ovla D, Gorur K. Does stapes surgery improve tinnitus in patients with otosclerosis? Braz J Otorhinolaryngol. 2016; 82(6): 520–4; https://doi.org/10.1016/j.bjor....
13.
Dziendziel B, Skarżyński H, Gos E, Skarżyński PH. Wpływ stapedotomii na jakość życia pacjentów z otosklerozą. Now Audiofonol, 2019; 8(1): 45–52; https://doi.org/10.17431/10033....
14.
Skarzynski H, Dziendziel B, Gos E, Skarzynski PH. Audiometric and self-reported outcomes in patients with otosclerosis and a small air-bone gap after stapes surgery. ORL J Otorhinolaryngol Relat Spec, 2023; 85(2): 88–96; https://doi.org/10.1159/000528....
15.
Makar SK. Etiology and Pathophysiology of tinnitus – a systematic review. Int Tinnitus J, 2021; 25(1): 76–86; https://doi.org/doi: 10.5935/0946-5448.20210015.
16.
Skarżyński PH, Świerniak W, Rajchel J, Bieńkowska K, Dziendziel B, Skarżyński H. Narzędzia samoopisowe do oceny korzyści z implantacji ślimakowej u dorosłych pacjentów z szumami usznymi – przegląd piśmiennictwa. Now Audiofonol, 2017; 6(4): 51–9; https://doi.org/10.17431/90375....
17.
Mertens G, De Bodt M, Van de Heyning P. Cochlear implantation as a long-term treatment for ipsilateral incapacitating tinnitus in subjects with unilateral hearing loss up to 10 years. Hearing Res, 2016; 331: 1–6; https://doi.org/10.1016/j.hear....
18.
Borges ALF, Duarte PLES, Almeida RBS, Ledesma ALL, Azevedo YJ, Pereira LV et al. Cochlear implant and tinnitus-a meta-analysis. Braz J Otorhinolaryngol, 2021; 87(3): 353–65; https://doi.org/10.1016/j.bjor....
19.
Vernon JA. Masking of tinnitus through a cochlear implant. J Am Acad Audiol, 2000; 11(6): 293–4; https://doi.org/10.1055/s-0042....
20.
van Heteren JAA, Arts RAGJ, Killian MJP, Assouly KKS, van de Wauw C, Stokroos RJ, et al. Sound therapy for cochlear implant users with tinnitus. Int J Audiol, 2021; 60(5): 374–84; https://doi.org/10.1080/149920....
21.
Hoare DJ, Edmondson-Jones M, Sereda M, Akeroyd MA, Hall D. Amplification with hearing aids for patients with tinnitus and co-existing hearing loss. Cochrane Database Syst Rev, 2014; 31;2014(1): CD010151; https://doi.org/10.1002/146518....
22.
Simonetti P, Ono CR, Godoi Carneiro C, Ali Khan R, Shahsavarani S, Husain FT, et al. Evaluating the efficacy of hearing aids for tinnitus therapy – A Positron emission tomography study. Brain Res, 2022; 15;1775: 147728; https:// doi: 10.1016/j.brainres.2021.147728.
23.
Norena A, Micheyl C, Chéry-Croze S, Collet L. Psychoacoustic characterization of the tinnitus spectrum: implications for the underlying mechanisms of tinnitus. Audiol Neurootol, 2002; 7(6): 358–69; https://doi.org/10.1159/000066....
24.
Searchfield GD, Kaur M, Martin WH. Hearing aids as an adjunct to counseling: tinnitus patients who choose amplification do better than those that don’t. Int J Audiol, 2010; 49(8): 574–9; https://doi.org/10.3109/149920....
25.
McNeill C, Távora-Vieira D, Alnafjan F, Searchfield GD, Welch D. Tinnitus pitch, masking, and the effectiveness of hearing aids for tinnitus therapy. Int J Audiol, 2012; 51(12): 914–9; https://doi.org/10.3109/149920....
26.
Jastreboff PJ. Phantom auditory perception (tinnitus): mechanisms of generation and perception. Neurosci Res, 1990; 8(4): 221–54; https://doi.org/10.1016/0168-0....
27.
Jastreboff PJ. Tinnitus Retraining Therapy, w: Textbook of Tinnitus. Møller AR, Langguth B, DeRidder D, Kleinjung T (red.). New York: Springer; 2011; 579–96.
28.
Jastreboff PJ. Tinnitus retraining therapy. Prog Brain Res, 2007; 166: 415–23; https://doi.org/10.1016/S0079-....
29.
Bartnik G. Szumy uszne, w: Protetyka Słuchu. Hojan E (red.). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM; 2014, 367–73.
30.
Kumar M, Sahoo L, Sahoo KS. Effect of tinnitus retraining therapy in normal hearing individual with subjective tinnitus: an observational study. Indian J Otolaryngol Head Neck Surg, 2023; 75(Suppl 1): 596–604; https://doi.org/10.1007/s12070....
31.
Han M, Yang X, Lv J. Efficacy of tinnitus retraining therapy in the treatment of tinnitus: A meta-analysis and systematic review. Am J Otolaryngol, 2021; 42(6): 103151; https://doi.org/10.1016/j.amjo....
32.
Cima RFF, Mazurek B, Haider H, Kikidis D, Lapira A, Noreña A, et al. A multidisciplinary European guideline for tinnitus: diagnostics, assessment, and treatment. HNO, 2019; 67(Suppl 1): 10–42; https://doi.org/10.1007/s00106....
33.
Tunkel DE, Bauer CA, Sun GH, Rosenfeld RM, Chandrasekhar SS, Cunningham ER Jr, et al. Clinical practice guideline: tinnitus executive summary. Otolaryngol Head Neck Surg, 2014; 151(4): 533–41; https://doi.org/10.1177/019459....
34.
Greimel KV, Kröner-Herwig B. Cognitive Behavioral Treatment (CBT), w: Textbook of Tinnitus. Møller AR, Langguth B, DeRidder D, Kleinjung T (red.). New York: Springer; 2011; 557–61.
35.
Popiel A, Praglowska E. Psychoterapia poznawczo-behawioralna – praktyka oparta na badaniach empirycznych. Psychiatria w praktyce klinicznej, 2009; 2(3); 146–55.
36.
Fuller T, Cima R, Langguth B, Mazurek B, Vlaeyen JW, Hoare DJ. Cognitive behavioural therapy for tinnitus. Cochrane Database Syst Rev, 2020; 1(1): CD012614; https://doi.org/10.1002/146518....
37.
Buczek K, Skarżyński PH, Raj-Koziak D. Stymulacja gałęzi usznej nerwu błędnego (tVNS) w terapii szumów usznych – aktualne doniesienia. Now Audiofonol, 2024; 13(2): 43–50; https://doi.org/10.17431/na/17....
38.
Raj-Koziak D, Gos E, Kutyba J, et al. Effectiveness of transcutaneous vagus nerve stimulation for the treatment of tinnitus: an interventional prospective controlled study. Int J Audiol, 2024; 63(4): 250–9; https://doi.org/10.1080/149920....
39.
Fernández-Hernando D, Fernández-de-Las-Peñas C, Machado-Martín A, Angulo-Díaz-Parreño S, García-Esteo FJ, Mesa-Jiménez JA. Effects of non-invasive neuromodulation of the vagus nerve for management of tinnitus: a systematic review with meta-analysis. J Clin Med, 2023; 12(11): 3673; https://doi.org/10.3390/jcm121....
40.
Markovitz CD, Smith BT, Gloeckner CD, Lim HH. Investigating a new neuromodulation treatment for brain disorders using synchronized activation of multimodal pathways. Sci Rep, 2015; 5: 9462; https://doi.org/10.1038/srep09....
41.
Marks KL, Martel DT, Wu C, Basura GJ, Roberts LE, Schvartz-Leyzac KC, et al. Auditory-somatosensory bimodal stimulation desynchronizes brain circuitry to reduce tinnitus in guinea pigs and humans. Sci Transl Med, 2018; 10(422): eaal3175; https://doi.org/10.1126/scitra....
42.
Conlon B, Langguth B, Hamilton C, Hughes S, Meade E, O’Connor C, et al. Bimodal neuromodulation combining sound and tongue stimulation reduces tinnitus symptoms in a large randomized clinical study. Sci Transl Med, 2020; 12(564): eabb2830; https://doi.org/10.1126/scitra....
43.
Conlon B, Hamilton C, Meade E, Leong SE, O’Connor C, Lannguth B, et al. Different bimodal neuromodulation settings reduce tinnitus symptoms in a large randomized trial. Scientific Reports, 2022; 12(1): 10845; https://doi.org/10.1038/s41598....
44.
Ventola CL. Mobile devices and apps for health care professionals: uses and benefits. P T, 2014; 39(5): 356–64.
45.
Mehdi M, Stach M, Riha C, Neff P, Dode A, Pryss R, et al. Smartphone and mobile health apps for tinnitus: systematic identification, analysis, and assessment. JMIR Mhealth Uhealth, 2020; 8(8): e21767; https://doi.org/10.2196/21767.
46.
Kutyba J, Gos E, Jędrzejczak WW, Raj-Koziak D, Karpiesz L, Niedziałek I, et al. Effectiveness of tinnitus therapy using a mobile application. Eur Arch Otorhinolaryngol, 2022; 279(3): 1257–67; https://doi.org/10.1007/s00405....
47.
Sarnicka I, Raj-Koziak D, Skarzynski H, Fludra M, Karendys-Łuszcz K, Gos E. Trends in the advancement of mobile applications for the diagnosis and treatment of tinnitus: a comprehensive review of scientific literature. J Hear Sci, 2024; 14(2): 9–21; https://doi.org/10.17430/jhs/1....
48.
Møller AR, Lannguth B, DeRidder D, Kleinjung T. Textbook of tinnitus. New York: Springer; 2011.
49.
Patil JD, Alrashid MA, Eltabbakh A, Fredericks S. The association between stress, emotional states, and tinnitus: a mini-review. Front Aging Neurosci, 2023; 15: 1131979; https://doi.org/10.3389/fnagi.....
50.
Skarzynski PH, Dziendziel B, Gos E, Wlodarczyk E, Miaskiewicz B, Rajchel JJ, et al. Prevalence and severity of tinnitus in otosclerosis: preliminary findings from validated questionnaires. J Int Adv Otol, 2019; 15(2): 277–82; https://doi.org/10.5152/iao.20....
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
